Ciencia, técnica e sociedade.
O ser humano defínese como ser
racional e técnico. Mediante a técnica, adapta o medio ás súas
propias necesidades.
O progreso fundaméntase no dominio
técnico da natureza. Aínda que o seu obxectivo é aumentar o
benestar das persoas, aínda non alcanzu a toda a humanidade: existen
países avanzados e os chamados <<subdesenvolvidos>>.
O avance industrial e tecnolóxico
xerou problemas ambientais, como a destrución da biodiversidade, o
esgotamento dos recursos naturais e a súa influencia no cambio
climático.
1.Facer e saber.
Observa as condutas dalgúns animais
como, por exemplo, os paxaros ou os lobos. Deseguida te decatarás de
que os paxaros son capaces de construír habilmente os seus niños.
Os lobos, pola súa banda, demostran unha excelente técnica de caza
en grupo.
Os animais saben o que teñen que facer
para vivir adaptándose ao medio. Para logralo, dispoñen de xeito
innato dunha habilidade moi eficaz que se pode denominar <<técnica>>
O ser humano, en tanto que animal,
tamén ten esa capacidade, pero non lle vén dada de xeito innato,
senón que debe aprendela da sociedade e das súas propias
experiencias.
Mentres que o animal se adapta ás
condicións que lle impón o medio, o ser humano, pola contra, adapta
o medio ás súas propias necesidades. Isto débese, en primeiro
lugar, a que o noso corpo non está deseñado de xeito natural para
unha rarefa específica e, ademais, a que as nosas accións técnicas
se desenvolven nun medio social, non estritamente natural. De aí que
o progreso da técnica humana dependa da aprendizaxe social, do que
uns lles ensinan a outros.
Como proba de que a técnica humana
está baseada no coñecemento cooperativo, pódese sinalar, por
exemplo, que ningún individuo dispón do coñecemento nin da
habilidade suficiente para fabricar un coche.
As accións técnicas humanas non só
serven para resolver problemas derivados de necesidade naturais,
como, por exemplo, cazar para conseguir alimento, senón que tamén
están encamiñadas a satisfacer necesidade artificiais. Por exemplo,
inventamos e perfeccionamos continuamente o televisor, que non é
necesario para vivir.
É dicir, se a técnica animal resolve
necesidades primarias, a técnica humana satisfai problemas
superfluos. O filósofo José Ortega y Gasset dicía que a técnica
(humana) é a produción do superfluo.
A técnia humana xorde da capacidade
racional do ser humano. Este é homo faber (o ser humano que fabrica,
ser humano técnico) porque é homo sapiens (o ser humano que sabe ou
pensa).
2.Natureza e progreso.
2.1.O dominio da natureza.
Antigamente os indios facían as súas
cabanas con peles de animais, doadamente desmontables e
transportables: en cambio, as casas do <<home branco>>
eran de madeira e estaban destinadas a un lugar fixo. Uns e outros
desprazábanse en cabalos.
O indio vivía adaptado á natureza,
levaba un réxime de vida nómade e só cazaba o que necesitaba para
comer, en cambio, o <<home branco>>, chegado de Europa,
era sedentario, criaba gando, levantaba poboados na metade da
pradería aos que facía chegar o ferrocarril e tendía cables
telegráficos entre cidades para comunicarse a distancia.
Na actualidade, as nosas casas
substituíron a madeira por outros materiais.
Estes cambios evidencian a existencia
dun progreso social impulsado polo desenvolvemento tecnocientífico,
capaz de transformar a forma de vida e o modo de produción da
sociedade. Tamén mostran que ese progreso se fai posible mediante o
domiio da natureza, aínda que esa conquista da natureza ten o seu
custo.
2.2.O progreso.
Progreso significa avance,
desenvolvemento e crecemento en sentido positivo. Relacionado co
campo da actividade técnica, o progreso refírese aos avances
logrados na sociedade pola acción das tecnoloxías e da ciencia. O
obxectivo deste progreso é aumentar o benestar das persoas.
Pero, en ocasións, este ideario é
traizoado por poderes políticos e económicos que utilizan o
progreso para controlar os indiciduos a través das novas
tecnoloxías.
Agora ben, ese mal uso do avance
tecnolóxico non só é exercido polos poderes políticos e
económicos sobre os cidadáns, senón que tamén é o que lle dan as
persoas que son escravas das novas tecnoloxías, como poñen de
relevo os casos de <<tecnodependencia>> máis habituais:
a teleadicción que sofren os que adquiriron o hábito de ver a
televisión durante moitas horas ao día e non poder facelo lles xera
ansiedade e malestar anímico; a dependencia do móbil, dos
videoxogos, etc.
outros problema diferente é que o
progreso experimentado pola nosa socieade non se estendeu a toda a
humanidade. Neste sentido, estableceuse unha gran diferenza ente os
países avanzados e os países chamados <<subdesenvolvidos>>.
No hay comentarios:
Publicar un comentario